Çocuklarda kalbe veren beslenme yanlışları

Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Dr. Sinem Altunyuva Usta, “Günümüzde ebeveynlerin ağır iş temposunun da tesiriyle beslenme biçimi doğallıktan uzaklaşarak, kolay ve çabuk hazırlanabilen, yapay tatlandırıcılar ve raf ömrünü uzatan katkı hususlarıyla lezzet oranları artırılmış paketli ve işlenmiş besin tüketimine kaydı. Bu durum ise kalp sıhhatini tehdit eden obezitenin, çocuklarda en sık görülen kronik hastalık haline gelmesinde değerli rol oynuyor” dedi. Memleketler arası Obezite Komite raporuna nazaran dünya çapında 5-17 yaş ortası çocukların yaklaşık yüzde 20-25’inin kilolu ya da obez olduğunu, obezitenin ise kardiyovasküler hastalıklara da direkt taban hazırladığını vurgulayan Dr. Sinem Altunyuva Usta, çocukların kalp sıhhatini korumak için ebeveynlere çok değerli misyonlar düştüğünü, bilhassa sağlıklı beslenme alışkanlıkları ve idman alışkanlığı kazandırmanın kritik rol oynadığını söyledi. İşte  çocuklarda kalbi tehdit eden kusurlu beslenme alışkanlıkları.

– Rafine ve işlenmiş besinler tüketmek

Endüstriyel eserler obezite oluşumunu kolaylaştırıyor. Örneğin paketli tatlılar, dondurmalar, rafine şekerleri yüksek oranda içeren gazlı içecekler, soğuk çaylar, renkli ve meyveli sütler, şekerlemeler, bisküvi ve kraker üzere atıştırmalıklar metabolik sendrom ve kardiyovasküler hastalık gelişimini kolaylaştırabiliyor. Bu nedenle çocukların bu stil besinlere özendirilmesinin önüne geçilmesi gerekiyor. Yeniden beyaz ekmek yerine tam buğday ekmeği, pirinç yerine bulgur tüketilmesi hem doygunluk hissi vererek fazla kiloya karşı takviye oluyor hem de kalp sıhhatini muhafazaya katkı sağlıyor. 

– Lifli besinlerden yoksul beslenmek 

Kimi ebeveynlere nazaran çocuklarına zerzevat ve kurubaklagil yedirmek ‘deveye hendek atlatmaktan’ daha zor! Lakin zerzevat ve kurubaklagil tüketimi çocukların kalp ve damar sıhhati açısından çok kıymetli. Çünkü sebzeler düşük yağ içeriklerinin yanı sıra, berbat kolesterolü (LDL kolesterol) düşürücü tesire sahip olan varlıklı posa içerikleri, ağır lif oranları, folik asit, kalsiyum, potasyum ve C vitamini sayesinde kalp ve damar sıhhatini koruyor. Tekrar nohut, mercimek, kuru fasulye üzere kurubaklagiller posa istikametinden güçlü oldukları kadar, yüksek besin kıymetlerine sahip olduklarından haftada en az iki kere kurubaklagil tüketilmesi öneriliyor. Bu nedenle çocuklarına zerzevat ve kurubaklagil yemeklerini sevdirmek için ebeveynlere büyük vazife düşüyor. 

– Yanlış pişirme tekniklerinin kullanılması 

Kızartmalar yetişkinlerin olduğu üzere çocukların da kalp ve damar sıhhatini tehdit ediyor. Süratli pişirme yollarından, kızartma ve kavurmadan çok haşlama, kendi suyunda pişirme, ızgara ya da fırında pişirme metotlarını tercih edin. Bu halde çok yağ alımını sınırlamakla kalmayıp çocukların kalp ve damar sıhhatini korurken, yemeğin besin pahasını de artırmış olursunuz.

– Doymuş yağ asidi içeren besinler tüketmek

Doymuş yağ asitleri kalp sıhhati için ziyanlı olan LDL  kolesterol  düzeylerini yükseltirken,  insülin direnci gelişimini kolaylaştırıyor. Çocukların bilhassa de televizyon ve bilgisayar başında televizyon seyrederken tükettikleri yüksek kalorili, transyağlardan güçlü cipsler, paketli kek ve kurabiyeler, kahvaltılık gevrekler, renklendirilmiş şekerli sütler, kızartmalar ve aromalı şekerli yoğurtlar kalp ve damar sıhhati için ziyanlı olabiliyor. Bunların yerine tüketecekleri çiğ badem, ceviz ve çiğ fındık üzere yağlı tohumlar, içerdikleri sağlıklı doymamış yağlar ve lifler sayesinde kalp sıhhatini muhafazalarına katkı sağlıyor. 

– Çok tuz kullanımı

Dünya Sıhhat Örgütü’nün günlük tuz tüketimi önerisi günlük 2 gram. Meğer Türkiye’de erişkinlerde yapılan bir araştırmada günlük tuz tüketiminin yaklaşık 18 gram olduğu bildiriliyor. Yemekler pişirilirken konulan tuz ölçüsünün azaltılması, pişmiş besinlere ek tuz atılmaması, fazla tuz içeren rafine ve işlenmiş besinlerin tüketiminin en aza indirgenmesi hipertansiyon ve kardiyovasküler hastalık riskini azaltmada, çocukların kalp sıhhatini müdafaada son derece değerli. Yemek hazırlarken kullanılan tuzların iyotlu olması ise tiroit bezinin ve hasebiyle metabolizma suratının düzenlenmesinde de kıymet taşıyor. 

– İşlenmiş et eserleri tüketmek

İşlenmiş, ısıl süreçlerden geçmiş et eserlerinin tüketilmesi de bir diğer yanlışlı beslenme alışkanlığı olarak öne çıkıyor. Son yıllarda yapılan araştırmalar bu çeşit etlerin tüketilmesinin kardiyovasküler hastalık riskinin yanı sıra kanser sıklığında da artış ile bağlı olduğunu gösteriyor. Dr. Sinem Altunyuva Usta, bu nedenle pastırma, sucuk, sosis, salam tüketiminin azaltılması hatta tüketilmemesi gerektiğini söylüyor.  

– Gereğince balık yememek 

Zengin omega-3 içeriği sayesinde balık tüketimi çocuk gelişiminde kıymetli rol oynuyor. Balık tüketiminin artırılması LDL yani makûs kolesterol seviyesini düşürerek damarlarda tıkanıklığa yol açan plak oluşumunu engellerken, kalp ritminin düzenlenmesinde büyük yarar sağlıyor. O nedenle haftada en az iki sefer balık tüketmek gerekiyor. Fakat balığın pişirilme hali de çok değerli. Kızartma yarar yerine ziyana yol açabildiğinden, balığı buğulama formülü ile ya da fırında yapmak gerekiyor.